‘Crimineel is met pensioen’

Henk Elffers, criminoloog in Leiden

Joost van der Wegen
Henk Elffers is criminoloog in Leiden. Hij houdt al jaren de criminaliteitscijfers in ons land in de gaten. Hij bevestigt de afname van de misdaad in Nederland. Maar die is volgens Elffers niet alleen te wijten aan het goede werk van politie en justitie.

We horen van alle kanten dat de misdaad in ons land afneemt. U heeft verstand van het berekenen van criminaliteit. Kloppen de mooie cijfers die we voorgeschoteld krijgen?

“Ik denk inderdaad dat we onze maatschappij mogen feliciteren met de afnemende misdaadcijfers. Die worden tegenwoordig vrij goed berekend, en zijn over de hele linie inderdaad gunstig. Hoewel dit wat minder op het conto van politie en justitie geschreven kan worden dan zij zelf denken.”

Hoe bedoelt u dat?

“Ik ben de laatste om te beweren dat de politie haar werk niet goed doet. Maar het is de vraag of zij zoveel invloed heeft op de criminaliteit. Het is opvallend dat de misdaad overal in het land aan het afnemen is, terwijl de politie in Friesland toch heel anders te werk gaat als bijvoorbeeld in Amsterdam. Dit wijst erop dat er grotere maatschappelijk processen achter de afname van de misdaadcijfers schuilgaan.”

Minister Hirsch-Ballin schermt anders graag met de afname van de criminaliteit. U vindt dat onterecht?

“Ik geloof niet dat hij alle credit verdient die hij hiervoor neemt. De misdaad is over de hele wereld aan het afnemen, tot aan Amerika toe. Dat geldt dus niet exclusief voor Nederland.”

Zijn we ons met zijn allen beter gaan gedragen?

“De daling van de misdaadcijfers heeft onder meer te maken met de vergrijzing en ontgroening in onze samenleving. Er komen steeds meer ouderen bij, die zich traditioneel veel minder met misdaad bezighouden. Terwijl er steeds minder jonge boeven bijkomen, door de ontgroening. Tel uit je winst.”

Uit misdaadcijfers komt naar voren dat sommige allochtone groepen zich vaker schuldig maken aan criminaliteit dan autochtone Nederlanders. Is dat soms ook minder geworden?

“ Het zou interessant zijn om daar eens onderzoek naar uit te laten voeren. Het is wel zo dat steeds meer allochtonen zich in Nederland een goede positie in de maatschappij aan het verwerven zijn. Afname van crimineel gedrag bij die groepen zou daar een gevolg van kunnen zijn.”